Γρήγορη αναζήτηση
Οι Αναστολείς Επαναπρόσληψης Σεροτονίνης και Νορεπινεφρίνης – SNRI ( Serotonin and Norepinephrine Reuptake Inhibitors ) είναι φάρμακα που έχουν εγκριθεί από τον ΕΟΦ. Είναι ένας τύπος φαρμάκου που χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία της κατάθλιψης, του άγχους και ορισμένων τύπων πόνου.
Γενικές Πληροφορίες
Τι είναι οι SΝRI ;
Το SNRI σημαίνει αναστολέας επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης. Οι SNRIs δρουν αναστέλλοντας την επαναπρόσληψη δύο νευροδιαβιβαστών, της σεροτονίνης και της νορεπινεφρίνης, γεγονός που επιτρέπει σε αυτούς τους νευροδιαβιβαστές να παραμένουν στις συνάψεις μεταξύ των νευρώνων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και του άγχους και μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματικό για τη θεραπεία των καταστάσεων χρόνιου πόνου. Οι SNRI θεωρούνται ένας τύπος αντικαταθλιπτικού φαρμάκου, αλλά μπορεί επίσης να συνταγογραφούνται για άλλες παθήσεις όπως η ινομυαλγία, ο νευροπαθητικός πόνος και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ADHD).
Πόσα είδη SNRI υπάρχουν;
Οι αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης (SΝRI) είναι ένας τύπος αντικαταθλιπτικών φαρμάκων που είναι ευρέως διαθέσιμος στην χώρα μας.
Οι κυριότεροι είναι οι εξής:
- Duloxetine
- Desvenlafaxine (διαθέσιμη σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες)
- Venlafaxine
Σε ποιες καταστάσεις βοηθούν τα SΝRI;
Οι SΝRIs έχουν εγκριθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) και την ΕΜΑ για τη θεραπεία των ακόλουθων καταστάσεων:
- Αγχώδεις διαταραχές.
- Στις εξάψεις και στις νυχτερινές εφιδρώσεις που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση.
- Περιφερική νευροπάθεια λόγω χημειοθεραπείας.
- Ακράτεια ούρων.
- Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ).
- Πρόληψη της ημικρανίας.
Πώς δρουν οι SΝRIs;
Οι SNRIs, ή αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης, λειτουργούν εμποδίζοντας την επαναπρόσληψη δύο νευροδιαβιβαστών, της σεροτονίνης και της νορεπινεφρίνης, στον εγκέφαλο. Κανονικά, αυτοί οι νευροδιαβιβαστές απελευθερώνονται από τα νευρικά κύτταρα, ταξιδεύουν μέσω της σύναψης (το χάσμα μεταξύ των νευρικών κυττάρων) και στη συνέχεια επαναρροφώνται από τα νευρικά κύτταρα που τους απελευθέρωσαν. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται επαναπρόσληψη.
Μπλοκάροντας την επαναπρόσληψη της σεροτονίνης και της νορεπινεφρίνης, οι SNRIs επιτρέπουν σε αυτούς τους νευροδιαβιβαστές να παραμένουν στη σύναψη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Αυτό μπορεί να ενισχύσει τη μετάδοση των σημάτων μεταξύ των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο και μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, του άγχους και ορισμένων τύπων πόνου.
Η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που εμπλέκεται στη ρύθμιση της διάθεσης, της όρεξης και του ύπνου, μεταξύ άλλων λειτουργιών. Η νορεπινεφρίνη, επίσης γνωστή ως νοραδρεναλίνη, εμπλέκεται στην αντίδραση του οργανισμού στο στρες και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, του καρδιακού ρυθμού και άλλων φυσιολογικών λειτουργιών. Αυξάνοντας τη διαθεσιμότητα αυτών των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο, οι SNRI μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση της διάθεσης, στη μείωση του άγχους και στη βελτίωση της διαχείρισης του πόνου.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των SNRIs και των SSRIs;
Οι SNRIs και οι SSRIs είναι και οι δύο κατηγορίες αντικαταθλιπτικών.
Οι SNRI (αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης) και οι SSRI (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης) είναι και οι δύο κατηγορίες αντικαταθλιπτικών φαρμάκων που δρουν αυξάνοντας τη διαθεσιμότητα ορισμένων νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Ενώ και οι δύο κατηγορίες φαρμάκων χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κατάθλιψης, του άγχους και άλλων ψυχικών παθήσεων, υπάρχουν ορισμένες διαφορές μεταξύ τους.
Η κύρια διαφορά μεταξύ των SNRI και των SSRI είναι οι νευροδιαβιβαστές που επηρεάζουν. Όπως υποδηλώνει το όνομά τους, οι SSRI στοχεύουν κυρίως στην επαναπρόσληψη της σεροτονίνης, ενώ οι SNRI στοχεύουν τόσο στη σεροτονίνη όσο και στη νορεπινεφρίνη, έναν άλλο νευροδιαβιβαστή που εμπλέκεται στη ρύθμιση της διάθεσης και των αντιδράσεων στο στρες.
Αυτή η διαφορά στον μηχανισμό δράσης μπορεί να οδηγήσει σε διαφορές στην αποτελεσματικότητα και τις παρενέργειες των δύο κατηγοριών φαρμάκων. Οι SNRI μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικοί για ορισμένα άτομα που δεν ανταποκρίνονται καλά μόνο στα SSRI, ιδίως για όσους έχουν συμπτώματα χαμηλής ενέργειας, κινήτρων ή συγκέντρωσης. Ωστόσο, οι SNRI μπορεί επίσης να συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο ορισμένων ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως η αυξημένη αρτηριακή πίεση και ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός, η ναυτία και η εφίδρωση.
Τελικά, η επιλογή μεταξύ SNRIs και SSRIs θα εξαρτηθεί από τα συγκεκριμένα συμπτώματα του ατόμου, το ιατρικό ιστορικό και άλλους παράγοντες. Ο ψυχίατρός μπορεί να βοηθήσει να καθοριστεί ποιο φάρμακο είναι το καταλληλότερο για ένα συγκεκριμένο άτομο.
Ποιες είναι οι παρενέργειες των SNRI;
Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και οι SNRI (αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης) μπορεί να έχουν παρενέργειες, και η σοβαρότητα και η συχνότητα των παρενεργειών μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Ορισμένες συχνές παρενέργειες των SNRIs περιλαμβάνουν:
- Ναυτία
- Ζάλη
- Πονοκέφαλος
- Αϋπνία ή υπνηλία
- Ξηροστομία
- Δυσκοιλιότητα ή διάρροια
- Εφίδρωση
- Σεξουαλική δυσλειτουργία
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι ή οι επιπλοκές των SΝRI;
Οι πιθανές επιπλοκές που σχετίζονται με τους SNRI περιλαμβάνουν:
- Κίνδυνος αυτοκτονικών σκέψεων ή συμπεριφοράς.
- Σύνδρομο σεροτονίνης.
- Επιληπτικές κρίσεις.
Η υπερδοσολογία ή η τοξικότητα των SNRI είναι ασυνήθιστη και πολύ σπάνια προκαλεί θάνατο. Παίρνετε πάντα τα φάρμακά σας σύμφωνα με τη συνταγή και τις οδηγίες του γιατρού σας.
Αυτοκτονικές σκέψεις ή συμπεριφορά
Τα παιδιά, οι έφηβοι και οι ενήλικες κάτω των 25 ετών μπορεί να παρουσιάσουν αύξηση των αυτοκτονικών σκέψεων ή της αυτοκτονικής συμπεριφοράς όταν λαμβάνουν SΝRI, ειδικά όταν τα αρχίζουν για πρώτη φορά ή όταν λαμβάνουν διαφορετική δόση.
Εάν εσείς ή το παιδί σας έχετε αυτοκτονικές σκέψεις ή συμπεριφορά, καλέστε αμέσως τον ιατρό που σας συνταγογράφησε το φάρμακο ή απευθυνθείτε στο εφημερεύον νοσοκομείο
Στερητικό από την απότομη διακοπή των SΝRI
Η απότομη διακοπή των SΝRI ονομάζεται στην πραγματικότητα “σύνδρομο απότομης διακοπής” του αντικαταθλιπτικού. Μπορεί να συμβεί αν σταματήσετε ξαφνικά να παίρνετε έναν SΝRI αν τον έχετε πάρει για τουλάχιστον έξι εβδομάδες.
Τα συμπτώματα του συνδρόμου διακοπής του αντικαταθλιπτικού περιλαμβάνουν:
- Συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως κόπωση, πονοκέφαλος, πόνος και εφίδρωση.
- Αϋπνία.
- Ναυτία.
- Ζάλη και ίλιγγος.
- Αισθητηριακά προβλήματα, όπως κάψιμο, μυρμήγκιασμα, “βουητό” ή ήπιες αισθήσεις που μοιάζουν με ηλεκτροπληξία.
- Άγχος, ευερεθιστότητα και ταραχή.
Αυτά τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια, αλλά μπορεί να είναι δυσάρεστα. Ποτέ μην σταματάτε τη λήψη του SΝRI χωρίς να μιλήσετε πρώτα με τον ψυχίατρό σας. Ο ασφαλέστερος τρόπος για να διακόψετε τη λήψη ενός αντικαταθλιπτικού είναι να το κάνετε αργά, υπό την καθοδήγηση του ιατρού σας.
Το σύνδρομο διακοπής του αντικαταθλιπτικού δεν είναι πραγματικό στερητικό σύνδρομο, επειδή τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι εθιστικά φάρμακα. Δεν μπορείτε να αποκτήσετε “εξάρτηση” από τα αντικαταθλιπτικά όπως μπορείτε από άλλες ουσίες, όπως τα οπιοειδή, το αλκοόλ ή η νικοτίνη.
Πόσο καιρό χρειάζονται οι SΝRI για να δράσουν;
Μπορεί να χρειαστούν έξι έως οκτώ εβδομάδες για να νιώσετε την πλήρη επίδραση των SΝRI και να παρατηρήσετε βελτίωση των συμπτωμάτων σας. Μιλήστε με τον ψυχίατρό σας, εάν δεν αισθάνεστε καλύτερα μετά από αυτό το χρονικό διάστημα.
Πρόληψη
Μπορώ να πίνω αλκοόλ ενώ παίρνω SΝRI;
Οι ψυχίατροι γενικά δεν συνιστούν την κατανάλωση αλκοόλ κατά τη λήψη οποιουδήποτε είδους αντικαταθλιπτικού, συμπεριλαμβανομένων των SΝRI. Αυτό συμβαίνει επειδή το αλκοόλ μπορεί να εξουδετερώσει τα οφέλη των αντικαταθλιπτικών και να επιδεινώσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Το αλκοόλ μπορεί να αλληλοεπιδράσει με τους SΝRIs με διάφορους τρόπους, όπως:
- Αυξημένος κίνδυνος ανεπιθύμητων ενεργειών: Τόσο το αλκοόλ όσο και οι SΝRI μπορούν να προκαλέσουν υπνηλία, ζάλη και διαταραχή του συντονισμού. Η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη λήψη ενός SΝRI μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο και τη σοβαρότητα αυτών των ανεπιθύμητων ενεργειών.
- Μειωμένη αποτελεσματικότητα του φαρμάκου: Το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση και τον μεταβολισμό των SΝRI, μειώνοντας την αποτελεσματικότητά τους.
- Επιδείνωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους: Το αλκοόλ είναι κατασταλτικό και μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους, που είναι οι ίδιες οι καταστάσεις για τις οποίες προορίζονται να θεραπεύσουν οι SΝRI.
Για τους λόγους αυτούς, συνιστάται γενικά να αποφεύγεται η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη λήψη SΝRIs. Εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο το αλκοόλ μπορεί να αλληλεπιδράσει με το συγκεκριμένο φάρμακο ή την ψυχοπαθολογική σας κατάσταση, είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας για καθοδήγηση.
Σημείωση
Οι SΝRI είναι ένα πολύ συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο που μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της κατάθλιψης και άλλων καταστάσεων. Μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να βρεθεί το σωστό SΝRI ή αντικαταθλιπτικό που λειτουργεί καλύτερα για εσάς. Μιλήστε με τον ψυχίατρό για οποιεσδήποτε ανησυχίες ή ερωτήσεις έχετε. Είναι διαθέσιμοι να σας βοηθήσουν.
