Γρήγορη αναζήτηση
Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από καταθλιπτική διάθεση, απώλεια ενδιαφερόντων και ευχαρίστησης και μείωση της ενέργειας που οδηγεί σε αυξημένη κόπωση και μειωμένη δραστηριότητα.
Γενικές Πληροφορίες
Τι είναι η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη είναι μια κατάσταση της ψυχικής σας υγείας που επηρεάζει τη διάθεση και την ικανότητά σας να λειτουργείτε.
Τα καταθλιπτικά συμπτώματα περιλαμβάνουν το αίσθημα θλίψης, άγχους ή απελπισίας. Η πάθηση μπορεί επίσης να προκαλέσει δυσκολίες στη σκέψη, τη μνήμη, το φαγητό και τον ύπνο. Η διάγνωση μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής (κλινική κατάθλιψη) σημαίνει ότι αισθάνεστε θλιμμένοι, πεσμένοι ή ανεπαρκείς τις περισσότερες ημέρες για τουλάχιστον δύο εβδομάδες μαζί και με άλλα συμπτώματα, όπως προβλήματα ύπνου, απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες ή αλλαγή στην όρεξη.
Χωρίς θεραπεία, η κατάθλιψη μπορεί να επιδεινωθεί και να διαρκέσει περισσότερο. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει σε αυτοτραυματισμό ή σε ιδέες θανάτου . Ευτυχώς, οι θεραπείες μπορούν να είναι πολύ αποτελεσματικές στη βελτίωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Πόσο συχνή είναι η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη παρουσιάζεται πολύ συχνά όλο τον κόσμο. Οι ψυχίατροι εκτιμούν ότι σχεδόν το 7% των ενηλίκων πάσχουν από κατάθλιψη κάθε χρόνο. Περισσότερο από το 1 στους 6 ανθρώπους θα εμφανίσει κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Ποιοι είναι οι τύποι κατάθλιψης;
Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας ορίζουν τους τύπους της κατάθλιψης ανάλογα με τα συμπτώματα και τις αιτίες. Τα επεισόδια αυτά συχνά δεν έχουν προφανή αιτία. Σε ορισμένους ανθρώπους, μπορεί να παραμένουν πολύ περισσότερο από ό,τι σε άλλους χωρίς σαφή λόγο.
Οι τύποι κατάθλιψης περιλαμβάνουν:
Μοναδικά:
- Ηπιο καταθλιπτικό επεισόδιο
- Μέτριο καταθλιπτικό επεισόδιο
- Σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο χωρίς ψυχωτικά συμπτώματα
- Σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο με ψυχωτικά συμπτώματα
Επαναλαμβανόμενα:
- Υποτροπιάζουσα καταθλιπτική διαταραχή, τρέχον ήπιο επεισόδιο
- Υποτροπιάζουσα καταθλιπτική διαταραχή, τρέχον επεισόδιο μέτριο
- Υποτροπιάζουσα καταθλιπτική διαταραχή, τρέχον επεισόδιο σοβαρό, με ψυχωτικά συμπτώματα
- Υποτροπιάζουσα καταθλιπτική διαταραχή, σήμερα σε ύφεση
Ο ασθενής με ήπιο καταθλιπτικό επεισόδιο υποφέρει από τα συμπτώματα και δυσκολεύεται να εκτελέσει τις εργασιακές και κοινωνικές του δραστηριότητες, αλλά πιθανότατα δεν θα σταματήσει εντελώς να λειτουργεί.
Ο ασθενής με μέτριο καταθλιπτικό επεισόδιο δυσκολεύεται σημαντικά να συνεχίσει τις κοινωνικές, επαγγελματικές ή οικιακές του δραστηριότητες.
Στο σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο χωρίς ψυχωτικά συμπτώματα ο ασθενής έχει σημαντική αγωνία ή διέγερση ή υπάρχει έντονη νωθρότητα. Υπάρχει απώλεια της αυτοεκτίμησης ή αισθήματα χρησιμότητας, ενοχής, αυτοκτονίας. Τα σωματικά συμπτώματα είναι πάντα παρόντα.
Σε σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο με ψυχωτικά συμπτώματα ο ασθενής έχει σοβαρά καταθλιπτικά συμπτώματα και παραληρητικές ιδέες ή ψευδαισθήσεις. Οι ψευδαισθήσεις είναι πεποιθήσεις για πράγματα που δεν βασίζονται στην πραγματικότητα, ενώ οι ψευδαισθήσεις περιλαμβάνουν την όραση, την ακοή ή την αίσθηση ότι αγγίζονται από πράγματα που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα.
Τα επεισόδια επαναλαμβανόμενης κατάθλιψης είναι συνήθως μικρής διάρκειας (2-7 ημέρες) και επαναλαμβάνονται περίπου μία φορά το μήνα. Προκαλούν έκπτωση των κοινωνικών, επαγγελματικών ή προσωπικών δραστηριοτήτων.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κατάθλιψης;
Η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει τα συναισθήματα, το μυαλό και το σώμα σας. Τα συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν:
- Να αισθάνεστε πολύ λυπημένοι, απελπισμένοι ή ανήσυχοι.
- Να μην απολαμβάνετε πράγματα που σας έδιναν χαρά.
- Να είστε εύκολα εκνευρισμένοι ή απογοητευμένοι.
- Τρώτε πολύ ή το αντίθετο πολύ λίγο.
- Αλλαγές στο ύπνο σας (δυσκολία τέλεσης ύπνου, μειωμένες ώρες
- Δυσκολεύεστε να συγκεντρωθείτε ή να θυμηθείτε πράγματα.
- Αντιμετωπίζετε σωματικά προβλήματα όπως πονοκέφαλο, στομαχόπονο ή σεξουαλική δυσλειτουργία.
- Σκέφτεστε να κάνετε κακό στον εαυτό σας .
Συμπτώματα και Αιτίες
Τι προκαλεί την κατάθλιψη;
Διάφοροι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη:
- Διαταραχές στις χημικές διεργασίες του εγκεφάλου: Οι ανωμαλίες στα χημικά επίπεδα του εγκεφάλου μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη.
- Κληρονομική προδιάθεση: Εάν έχετε συγγενή με κατάθλιψη, μπορεί να έχετε αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσετε κατάθλιψη.
- Γεγονότα και καταστάσεις της ζωής: Το άγχος, ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, τα ανατρεπτικά γεγονότα (τραύμα), η απομόνωση και η έλλειψη υποστήριξης μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη.
- Οργανικές παθήσεις: Ο συνεχιζόμενος σωματικός πόνος και οι ασθένειες, μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη. Οι άνθρωποι έχουν συχνά κατάθλιψη μαζί με παθήσεις όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και η νόσος Πάρκινσον.
- Φαρμακευτική αγωγή: Ορισμένα φάρμακα έχουν ως παρενέργεια την κατάθλιψη. Τα ναρκωτικά και το αλκοόλ μπορούν επίσης να προκαλέσουν κατάθλιψη ή να την επιδεινώσουν.
- Η Προσωπικότητα του ατόμου: Οι άνθρωποι που καταβάλλονται εύκολα ή δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν, μπορεί να είναι επιρρεπείς στην κατάθλιψη.
Συνήθη συμπτώματα στην κατάθλιψη
- θλίψη, αγχώδης ένταση, εσωτερική ανησυχία, η εντύπωση ότι δεν μπορείτε πλέον να έχετε συναισθήματα,
- κουρασμένη και αδιάκοπη σκέψη, φαύλος κύκλος σκέψης, εμμονές,
- αναστολή της βούλησης, αδυναμία λήψης απόφασης,
- φλύαρη στάση του σώματος, αργές κινήσεις, ψίθυροι και μονότονη φωνή,
- Σημαντική κόπωση μετά από μια μικρή προσπάθεια,
- μειωμένη συγκέντρωση και προσοχή,
- μειωμένη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση,
- ιδέες ενοχής και αναξιότητας,
- θλιβερή και απαισιόδοξη άποψη για το μέλλον,
- σκέψεις ή πράξεις αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίκές τάσεις (ιδέες),
- Διαταραγμένος ύπνος (συχνότερα αϋπνία),
- Μειωμένη ή Αυξημένη όρεξη για φαγητό.
Η κατάθλιψη μπορεί να καλύπτεται από πρόσθετα χαρακτηριστικά όπως:
- Αγχος,
- Ψυχοκινητική δυσφορία και διέγερση,
- Ευερεθιστότητα,
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ,
- Θεατρική συμπεριφορά,
- Επιδείνωση προϋπαρχόντων φοβικών ή ιδεοληπτικών συμπτωμάτων,
- Επιδείνωση των υποχονδριακών ανησυχιών.
Απαιτούνται τουλάχιστον δύο εβδομάδες για να τεθεί η διάγνωση της κατάθλιψης, αλλά μικρότερα χρονικά διαστήματα μπορεί να γίνουν αποδεκτά εάν η έναρξη είναι ταχεία και τα συμπτώματα ασυνήθιστα σοβαρά.
- Στην κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστούν σωματικά συμπτώματα, τα οποία είναι ποικίλα και μη ειδικά:
- Αϋπνία,
- Πόνος στις αρθρώσεις, στους μύες, στην κοιλιά,
- Νευραλγία (πόνος κατά μήκος μιας νευρικής οδού), πονοκέφαλοι,
- Μειωμένη όρεξη, απώλεια βάρους,
- Ξηρό, χλωμό δέρμα, έλλειψη ελαστικότητας,
- Καρδιακές διαταραχές: μείωση/αύξηση του καρδιακού ρυθμού, εξισοσυστολές, πόνος που μοιάζει με στηθάγχη,
- Αναπνευστικές διαταραχές: μειωμένος ρυθμός αναπνοής, ρηχή αναπνοή,
- Διαταραχές του πεπτικού συστήματος: ξηροστομία, φαρυγγική σύσπαση, αίσθημα “κόμπου στο λαιμό”, γαστρική ένταση, δυσκοιλιότητα, διάρροια,
- Σεξουαλικές διαταραχές: ψυχρότητα, ανικανότητα, διαταραχές εμμήνου ρύσεως,
- Διαταραχές των νεφρών: δυσουρία (δύσκολη, επώδυνη ούρηση), πολυουρία (συχνή και μικρή ούρηση), κράμπες, ψευδοκολικές.
Διάγνωση και εξετάσεις
Πώς διαγιγνώσκεται το σύνδρομο κατάθλιψης;
Όλοι μπορεί να αισθάνονται θλιμμένοι ή πεσμένοι κατά καιρούς. Ωστόσο, η κλινική κατάθλιψη έχει πιο έντονα συμπτώματα που διαρκούν δύο εβδομάδες ή περισσότερο.
Για να διαπιστώσετε αν πάσχετε από κλινική κατάθλιψη, ο ψυχίατρος θα σας κάνει ερωτήσεις. Μπορεί να συμπληρώσετε ένα ερωτηματολόγιο και να δώσετε ένα οικογενειακό ιστορικό. Ο ψυχίατρος μπορεί επίσης να σας εξετάσει ή να παραγγείλει εργαστηριακές εξετάσεις για να διαπιστώσει εάν έχετε κάποια άλλη ιατρική πάθηση.
Θεραπευτικές παρεμβάσεις
Πώς αντιμετωπίζεται η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη μπορεί να είναι σοβαρή, αλλά είναι επίσης θεραπεύσιμη. Η θεραπεία για την κατάθλιψη περιλαμβάνει:
Αυτοβοήθεια: Η τακτική άσκηση, ο επαρκής ύπνος και η ενασχόληση με άτομα που σας ενδιαφέρουν μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Συμβουλευτική: Συμβουλευτική ή ψυχοθεραπεία είναι οι συνεδρίες με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Ο επαγγελματίας σας βοηθά να αντιμετωπίσετε τα προβλήματά σας και να αναπτύξετε δεξιότητες αντιμετώπισης. Μερικές φορές η σύντομη θεραπεία είναι το μόνο που χρειάζεστε. Άλλοι άνθρωποι συνεχίζουν τη θεραπεία για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Φαρμακευτική αγωγή: Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που ονομάζονται αντικαταθλιπτικά μπορούν να βοηθήσουν στην αλλαγή της χημείας του εγκεφάλου που προκαλεί κατάθλιψη. Τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να χρειαστούν μερικές εβδομάδες για να έχουν αποτέλεσμα. Ορισμένα αντικαταθλιπτικά έχουν παρενέργειες, οι οποίες συχνά βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου. Εάν δεν βελτιώνονται, μιλήστε με τον ψυχίατρό σας. Ένα διαφορετικό φάρμακο μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα για εσάς.
Θεραπεία διέγερσης του εγκεφάλου: Η θεραπεία διέγερσης του εγκεφάλου μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που έχουν σοβαρή κατάθλιψη ή κατάθλιψη με ψύχωση. Τα είδη της θεραπείας διέγερσης του εγκεφάλου περιλαμβάνουν την ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT), τη διακρανιακή μαγνητική διέγερση (TMS) και τη διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS).
Πρόληψη
Ποιος κινδυνεύει από κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή συνθηκών. Περίπου 16 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες βιώνουν κατάθλιψη κάθε χρόνο.
Οι γυναίκες μπορεί να εμφανίζουν κατάθλιψη συχνότερα από τους άνδρες.
Μπορεί να προληφθεί η κατάθλιψη;
Μπορείτε να βοηθήσετε στην πρόληψη της κατάθλιψης με το να κοιμάστε αρκετά, να τρώτε υγιεινά και να ασκείτε τακτικά δραστηριότητες αυτοφροντίδας, όπως η άσκηση, ο διαλογισμός
Εάν είχατε πάθει κατάθλιψη στο παρελθόν, μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να την ξαναπάθετε. Εάν έχετε συμπτώματα κατάθλιψης, ζητήστε βοήθεια. Η φροντίδα μπορεί να σας βοηθήσει να νιώσετε καλύτερα νωρίτερα.
